SANTA MARIA 1492

ΤΟ ΠΛΟΙΟ

Το Santa Μαρία, γνωστό και σαν La Gallega, ήταν, μαζί με το Pinta και το Niña, ένα από τα πλοία του Χριστόφορου Κολόμβου κατά το πρώτο του ταξίδι το 1492. Και τα τρία πλοία ήταν ήδη αρκετά παλιά και δεν είχαν σχεδιαστεί για εξερευνητικά ταξίδια. Το Santa Maria ήταν το μεγαλύτερο από τα τρία και ανήκε στον Juan de la Costa, έναν Βάσκο ναυτικό με καταγωγή από την Santoña της Cantabria. Επιτάχθηκε από την βασίλισσα Ισαβέλλα και, σύμφωνα με το συμβόλαιο που συντάχθηκε, θα λειτουργούσε ως ναυαρχίδα της αποστολής όσο επέπλεε. Ο Juan de la Costa παρέμεινε καπετάνιος της κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, με τον Κολόμβο στο ρόλο του ναυάρχου, υπεύθυνου και για τα τρία πλοία.

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ 'ΝΑΟ'

Το Santa Maria ήταν πιθανότατα Carrack, αλλά ο Κολόμβος χρησιμοποιεί τον όρο ‘Nao’ χαϊδευτικά, αλλά και για να το ξεχωρίσει από τις δύο μικρότερες καραβέλες.

Τα Carrack ήταν μεγάλα ωκεανοπόρα πλοία, με τρία ή τέσσερα κατάρτια που αναπτύχθηκαν τον 14ο και 15ο αιώνα στην Πορτογαλία. Αποτελούσαν την εξέλιξη των μονοκάταρτων Cog και αντικαταστάθηκαν τελικά από τα Γαλιόνια το 16ο και το 17ο αιώνα.

Στην πιο εξελιγμένη τους μορφή τα Carrack ήταν αρκετά μεγάλα ώστε να προσφέρουν σταθερότητα στις κακοκαιρίες και να μπορούν να μεταφέρουν αρκετά εμπορεύματα και προμήθειες για μεγάλα ταξίδια. Είχαν συνήθως τετράγωνη ιστιοφορία στα δύο μπροστινά κατάρτια, λατίνι στο πίσω κατάρτι και πρόβολο. Είναι χαρακτηριστική η ψηλή τους πλώρη και πρύμνη με τις υπερκατασκευές. Σαν πρόδρομος του Γαλιονιού, το Carrack είναι ένα από τα σημαντικότερα ναυπηγικά σχέδια στην ιστορία. Αν και τα πλοία έγιναν πολύ πιο εξειδικευμένα ανάλογα με τη λειτουργία τους στους αιώνες που ακολούθησαν, το βασικό σχέδιο έμεινε ίδιο.

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ

Όταν έφτασε στην Αϊτή, το Santa Maria προσάραξε στα ρηχά κοντά στην νήσο Ισπανιόλα, λόγω απερισκεψίας του άπειρου νεαρού που είχε το τιμόνι του πλοίου όταν ο καπετάνιος και ο ναύαρχος κοιμόντουσαν.

Ο Κολόμβος εξοργίστηκε αρχικά, αλλά αργότερα θεώρησε το ναυάγιο θεία πρόνοια και αποφάσισε να εποικίσει το νησί. Το Santa Maria αποσυναρμολογήθηκε και μέρος του χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή ενός οχυρού που ονομαστηκε Navidad, κοντά σε ένα χωριό ιθαγενών Taino. Το οχυρό ήταν η πρώτη ισπανική κατασκευή στον Νέο Κόσμο, τον οποίο ο Κολόμβος διεκδίκησε για την Ισπανία. Το υπόλοιπο ναυάγιο χρησιμοποιήθηκε σαν στόχος για τα κανόνια των άλλων πλοίων με σκοπό τον εντυπωσιασμό των ιθαγενών.